انحلال شرکت های تجاری

 

معنای لغوی انحلال تعطیل شدن و برچیده شدن است. انحلال یعنی از بین رفتن یک شرکت تجاری. باید توجه کرد که انحلال با بطلان فرق داره، در انحلال، ایجاد شرکت اعتبار داره ولی در بطلان ایجاد شرکت از ابتدا و از اصل نامعتبر است. انحلال شرکت باعث از بین رفتن وضعیت حقوقی بوجود آمده از عقد شرکت می شه

انحلال شرکت به چند روش انجام میشه:

توسط ارکان تصمیم گیرنده شرکت

از طریق مراجعه ذیصلاح قضایی

صدور حکم ورشکستگی

توسط دستگاه متولی در شرکت های تعاونی

توسط دستگاه متولی شعب و نمایندگی خارجی

1

چه مواردی باعث انحلال شرکت با مسئولیت محدود می شود؟

طبق ماده 114 قانون تجارت شرکت با مسئولیت محدود در موارد ذیل منحل می شه:

زمانیکه شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده و یا انجام آن غیر ممکن باشه

زمانیکه مدت تعیین شده برای تشکیل شرکت منقضی شده باشه

شرکت ورشکست بشه

در صورت تصمیم مجمع عمومی فوق العاده که به تصمیم تعدادی از شرکا که سهم الشرکه آنها بیشتر از نصف سرمایه باشه

زمانیکه به دلیل ضرر و زیان وارد به شرکت نصف سرمایه شرکت از بین رفته و یکی از شرکا تقاضای انحلال شرکت را کرده و مراجع قضایی دلایل او برای انحلال شرکت را مورد پذیرش و موجه تشخیص داده و بقیه شرکا حاضر نباشن سهمی که در صورت انحلال به او تعلق می گیرد پرداخت و او را از شرکت خارج کنن

2

چه مواردی باعث انحلال شرکت های تضامنی و مختلط غیر سهامی و نسبی می شود؟

طبق ماده 136 قانون تجارت شرکت های تضامنی و مختلط غیر سهامی و نسبی در موارد ذیل منحل می شه:

درموردفقرات 1و2و3 ماده 93.

درصورت تراضی تمام شركاء

درصورتی كه یكی ازشركاءبه دلائلی انحلال شركت را ازمحكمه تقاضا نمایدومحكمه آن دلائل راموجه دانسته حكم به انحلال بدهد.

درصورت فسخ یكی ازشركاءمطابق ماده 137.

درصورت ورشكستگی یكی ازشركاءمطابق ماده 138.

درصورت فوت یامحجوریت یكی ازشركاءمطابق مواد 139و140.

تبصره – درموردبند”ج هرگاه دلائل انحلال منحصرامربوط به شریك یا شركاءمعین باشدمحكمه می تواندبه تقاضای سایرشركاءبجای انحلال حكم اخراج آن شریك یاشركای معین رابدهد.

در مورد فوت یکی از شرکا اگه طبق اساسنامه چنین موردی پیش بینی شده باشه

نکته یک برای انحلال شرکت تضامنی: اگه شرکت تضامنی منحل بشه تا زمانیکه کلیه بدهی های شرکت از دارایی آن تادیه نشده باشه هیچ کدام از طلبکاران شخصی شرکا هیچگونه حقی در آن دارایی ندارند. اگه دارایی شرکت برای پرداخت بدهی های شرکت کافی نباشه

طلبکاران شرکت محق اند مابقی طلب خود را از تک تک یا همه شرکای ضامن طلب کنن باید توجه کرد که در این مورد طلبکاران شرکت بر طلبکاران شخصی شرکا حق تقدم ندارند.

نکته دو برای انحلال شرکت تضامنی: مشروط به اینکه دارایی شرکت تقسیم نشود می توان به ورشکستگی شرکت تضامنی بعد از انحلال حکم داد

3

چه مواردی باعث انحلال شرکت مختلط سهامی می شود؟

طبق ماده 1 قانون تجارت شرکت های مختلط سهامی در موارد ذیل منحل می شه:

درموردفقرات 1 ، 2 ، 3 ماده 93

برحسب تصمیم مجمع عمومی درصورتی كه در اساسنامه این حق برای مجمع مذكور تصریح شده باشه

برحسب تصمیم مجمع عمومی و رضایت شركاء ضامن

درصورت فوت یامحجوریت یكی از شركاءضامن مشروط براین كه انحلال شركت دراین مورد در اساسنامه تصریح شده باشه. در مورد فقرات (ب ) و (ج )حكم ماده 72جاری است

4

چه مواردی باعث انحلال شرکت تعاونی می شود؟

با توجه به مواد 54 تا 56 قوانین و مقررات مربوط به بخش تعاونی، شرکت تعاونی در این موارد منحل می شه:

1 – تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده.

2 – کاهش تعداد اعضاء از حد نصاب مقرر در صورتی که حداکثر ظرف مدت 3 ماه تعداد اعضاء به نصاب مقرر نرسیده باشه.

3 – انقضای مدت تعیین شده در اساسنامه مربوط در صورتی که در اساسنامه مدت تعیین شده باشد و مجمع عمومی مدت را تمدید نکرده باشه.

4 – توقف فعالیت بیش از یک سال بدون عذر موجه.

5 – عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از 3 بار اخطار کتبی در سال به وسیله وزارت تعاون بر طبق آیین‌نامه مربوط.

6 – ورشکستگی طبق قوانین مربوط

تبصره 1 – پس از اعلام انحلال و ثبت بلافاصله آن در اداره ثبت محل، تصفیه طبق قانون تجارت صورت می‌گیره.

تبصره 2 – در بندهای دوم و چهارم و پنجم وزارت تعاون بلافاصله طبق آیین‌نامه مربوط، انحلال تعاونی را به اداره ثبت محل اعلام می‌نماید.

تبصره 3 – اعلام نظر وزارت تعاون در مورد بندهای 4 و 5 در دادگاه صالح قابل شکایت و رسیدگی می‌باشه.

‌تبصره 4 – کلیه اموالی که از منابع عمومی دولتی در اختیار تعاونی قرار گرفته با انحلال آن باید مسترد بشه.

امور مربوط به تصفیه بعد از انحلال شرکت تعاونی

تصفیه تعاونی بعد از ثبت انحلال در اداره ثبت شرکت ها، طبق قانون تجارت انجام میشه. نظر وزارت تعاون در مورد بندهای 4 و 5 در مراجع قضایی قابل شکایت و رسیدگی­ست. تمامی اموال و امتیازاتی که از بانک ها و منابع عمومی دولتی در اختیار شرکت تعاونی بوده با انحلال آن باید پس داده شود ، در این مسئولیت اعضای شرکت تعاونی، تضامنی است.

انحلال شرکت تعاونی به دو صورت امکان پذیر است:

توسط مجمع عمومی فوق العاده

توسط اداره تعاون ( طبق ماده 54 و ماده 55 قانون بخش تعاونی)

در انحلال شرکت مدیران تصفیه باید کلیه اموال و دفاتر و اوراق و اسناد شرکت را تحویل بگیرند و بلافاصله امور تصفیه شرکت را به عهده بگیرن ولی در مورد شرکت تعاونی این امر اامی نیست چون طبق ماده 55 قانون بخش تعاونی اقتصاد، اگه مجمع عمومی فوق العاده یا وزارت تعاون به انحلال شرکت تعاونی رای دهند

در مدت زمان یک ماه باید سه نفر بعنوان هیئت تصفیه جهت امور تصفیه شرکت تعاونی انتخاب و به اداره ثبت شرکت ها معرفی شوند تا طبق قانون نسبت به تصفیه امور تعاونی اقدامات لازم را انجام دهند. اگه هر شرکت تعاونی منحل بشه باید قبل انحلال به کلیه تعهداتی که در برابر اخذ سرمایه و اموال و امتیازات از منابع عمومی و ولتی و بانک ها و شهرداری داشته عمل کنه

ممکنه انتخاب هیئت تصفیه بعد از انحلال تعاونی انجام بشه و لازم نیست که همزمان با انحلال شرکت تعاونی، مدیران تصفیه نیز انتخاب بشن. برای انحلال شرکت تعاونی نیا به مجوز از وزارت تعاون است. اگه شرکت تعاونی در زمان تاسیس و فعالیت از بانک مرکزی هم مجوز داشته برای انحلال علاوه بر اخذ مجوز از وزارت تعاون باید از بانک مرکزی هم مجوز بگیره.

5

چه مواردی باعث انحلال شرکت سهامی می شود؟

طبق ماده 199 لایحه اصلاحی قانون تجارت شرکت های سهامی در موارد ذیل منحل می شن:

وقتی که شرکت موضوعی را که برای آن تشکیل شده است انجام داده یا انجام آن غیر ممکن شده باشه.

در صورتی که شرکت برای مدت معین تشکیل گردیده و آن مدت منقضی شده باشد مگر این که مدت قبل از انقضاء تمدید شده باشه.

در صورت ورشکستگی.

در هر موقع که مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام به هر علتی رأی به انحلال شرکت بدهد.

در صورت صدور حکم قطعی دادگاه.

طبق ماده 200 لایحه اصلاحی قانون تجارت، اگه شرکت سهامی در صورت ورشکستگی منحل بشه، تابع مقررات ورشکستگی است

البته لازمه انحلالی که از طریق ورشکستگی بوجود میاد صدور حکم دادگاه است. ممکنه هر ورشکستگی منجر به انحلال شرکت نشه و بعد از اعلام ورشکستگی امکان برگشت اعتبار و فعالیت شخص حقوقی تاجر وجود داره

ولی با توجه به ماده 199 لایحه اصلاحی قانون تجارت که ورشکستگی را جزو موارد انحلال شرکت سهامی می داند اینگونه برداشت میشه که ورشکستگی موجب انحلال شرکت میشه در صورتیکه چنین برداشتی ابهام حقوقی داره

در حال حاضر در رابطه با نحوه اجرای حکم دادگاه مبنی بر صدور حکم ورشکستگی و اقدام برای ثبت انحلال در اداره ثبت شرکت ها یا صرفا اعلام ورشکستگی بدون اعلام انحلال اختلاف نظر وجود داره

طبق ماده 201 لایحه اصلاحی قانون تجارت، در این موارد هر ذینفعی می تونه از دادگاه و مراجع قضایی انحلال شرکت را بخواهد:

در صورتی که تا یک سال پس از به ثبت رسیدن شرکت هیچ اقدامی جهت انجام موضوع آن صورت نگرفته باشه و همینطور در صورتی که‌ فعالیت‌های شرکت در مدت بیش از یک سال متوقف شده باشه.

در صورتی که مجمع عمومی سالانه برای رسیدگی به حساب‌های هر یک از سال‌های مالی تا ده ماه از تاریخی که اساسنامه معین کرده است تشکیل نشده باشه.

در صورتی که سمت تمام یا بعضی از اعضای هیأت مدیره و هم چنین سمت مدیر عامل شرکت طی مدتی زاید بر شش ماه بلامتصدی مانده‌ باشه.

در مورد بندهای یک و دو ماده 199 در صورتی که مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام جهت اعلام انحلال شرکت تشکیل نشه و یا رأی‌به انحلال شرکت نده.

چگونگی وضعیت شرکت های غیر فعال

بسیاری از شرکت های تجاری ثبت شده در اداره ثبت شرکت ها غیر فعال و راکد هستن چون خیلی از این شرکت ها صوری تشکیل شدن و یا برای هدف غیر بازرگانی تشکیل شدن

خیلی از شرکت های ثبت شده فعالیت بازرگانی ندارن یا اگر هم دارن برای مدت طولانی غیر فعال بودن و برای سال ها نه مجمعی داشتن و نه انتخاب هیئت مدیره و نه تصویب تراز

طبق قانون هرذینفعی می تونه انحلال شرکت را از مراجع قضایی بخواهد.

طبق ماده 4 قانون اصلاح مالیات های مستقیم، سازمان امور مالیاتی کشور وظیفه داره هر شرکتی که طی مدت 5 سال هیچگونه فعالیتی نداشته را به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور معرفی کنه